فلزیاب پالسی یا فرکانسی؟ مسئله این است!
در انتخاب فلزیاب، چندین عامل مهم وجود دارد که باید در نظر گرفته شود. اولین و مهمترین عامل، نوع و محیط استفاده از فلزیاب است. برای مثال، اگر قصد دارید در ساحل یا زیر آب از فلزیاب استفاده کنید، نیاز به یک مدل ضد آب دارید. دوم، نوع فلز و هدفی که قصد یافتن آن را دارید، تعیین کننده است. برخی از فلزیاب‌ها برای یافتن طلا، برخی برای سکه و برخی دیگر برای اشیاء فلزی بزرگتر طراحی شده‌اند. سوم، باید به قیمت فلزیاب توجه کنید. بسته به بودجه‌تان، ممکن است بخواهید یک مدل اقتصادی تر یا یک مدل حرفه‌ای تر را انتخاب کنید و در نهایت، امکانات اضافی مانند طول عمر باتری، سبکی، قابلیت ارائه تصویر، راحتی استفاده و تنظیمات پیشرفته نیز می‌توانند در تصمیم‌گیری شما نقش داشته باشند. با توجه به درخواست های متعدد کاوشگران عزیز، در اینجا تفاوت بین فلزیاب پالسی و فرکانسی (وی ال اف) را بررسی می‌کنیم.
هر دوی این سیستم‌ها برای یافتن فلزات در محیط های مختلف استفاده می‌شوند، اما با توجه به تکنولوژی متفاوتی که در هر یک از آنها استفاده میشود، ویژگی‌ها، مزایا و معایب متفاوتی دارند که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم.
تاریخچه فلزیاب های امروزی
در اواسط قرن ۱۸ میلادی با کشف الکتریسیته بسیاری از افراد به دنبال اختراع و ساختن دستگاهی بودند که با استفاده از آن بتوان معادن طلا و فلزات با ارزش را پیدا کرد. همزمان با افزایش روز افزون تب طلا در امریکا این موضوع از اهمیت بیشتری برخوردار شد و میتوانست اولین فردی را که چنین اختراعی کند بسیار ثروتمند کند. در سال ۱۹۲۵ گرهارد فیشر (Gerhard Fischar) اولین فلزیاب قابل حمل را ساخت که اولین مدل تجاری آن در سال ۱۹۳۱ به فروش رفت. اولین و مهمترین تفاوت فلزیاب پالسی با فرکانسی در سیستم کارکرد آنهاست که در ادامه به آنها میپردازیم.
سیستم کارکرد فلزیاب پالسی
برخلاف سیستم های VLF این دستگاهها ممکن است که از یک کویل هم به عنوان فرستنده و هم گیرنده استفاده کنند یا ممکن است که دارای دو و یا سه کویل باشند که به صورت همزمان کار میکنند. فلزیاب پالسی با استفاده از یک سیستم تک فرکانسی کار میکند که از پالس‌های قدرتمند مغناطیسی برای تولید یک الگوی میدان مغناطیسی استفاده میکند. این پالس‌ها باعث ایجاد یک میدان مغناطیسی می‌شوند که به دنبال فلزات در زیر زمین می‌گردد. این پالس‌ها با سرعت بسیار بالا (معمولاً چندین هزار بار در ثانیه) فرستاده می‌شوند و سپس سیستم منتظر می‌ماند تا پالس بازتابی از فلزات زیر زمین دریافت شود. وقتی پالس مغناطیسی به یک هدف فلزی برخورد میکند، الکترون‌های در حال حرکت در فلز باعث ایجاد یک میدان مغناطیسی جدید می‌شوند که پالس بازتابی را ایجاد میکند. این پالس بازتابی ( که Reflected Pulse نامیده میشود و بسیار کوتاه و چیزی در حدود ۳۰ میکروثانیه است) سپس توسط سیستم دریافت و تجزیه و تحلیل میشود. این تجزیه و تحلیل می‌تواند اطلاعات مفیدی در مورد نوع و اندازه هدف فلزی ارائه دهد. این اطلاعات معمولاً به صورت یک سیگنال صوتی یا تصویر به اپراتور نشان داده میشود.
مزایای فلزیاب پالسی
- عمق کاوش بیشتر: بزرگترین مزیت فلزیاب پالسی نسبت به دستگاه های VLF عمق کاوش بیشتر است و می‌تواند فلزات را در عمق بیشتری نسبت به فلزیاب فرکانسی پیدا کند ولی به قیمت از دست دادن حساسیت به اشیاء کوچک و ریز!
- حساسیت کمتر به خاک معدنی: فلزیاب پالسی به خاک معدنی کمتر حساس است، بنابراین در اکثر مناطق ایران که خاک حاوی مقدار زیادی مواد معدنی است، عملکرد بهتری دارد.
معایب فلزیاب پالسی
- حساسیت کمتر به فلزات کوچک: اگرچه این دستگاه ها از عمق کاوش بیشتری بهره میبرند اما در تشخیص فلزات کوچک حساسیت کمتری دارند و برای پیدا کردن قطعات کوچک و در عمق کم بهتر است تا از دستگاه های VLF استفاده شود.
- تفکیک ضعیف تر فلزات: دقت فلزیاب پالسی در تفکیک بین انواع مختلف فلزات کمتر است (فلزیاب های PI به دلیل اینکه طول پالس بازگشتی انواع فلزات به آسانی قابل تفکیک نیست، در تفکیک فلزات به خوبی فلزیاب های VLF عمل نمیکنند.) و اگر نوع و جنس هدفی که به دنبال آن میگردید برای شما بسیار مهم است بهتر است تا از دستگاه های VLF استفاده کنید.
سیستم کارکرد فلزیاب فرکانسی (وی ال اف)
فلزیاب فرکانسی یا VLF (Very Low Frequency) با استفاده از فرکانس‌های بسیار پایین برای تشخیص فلزات کار میکند. این سیستم‌ها از دو سیم پیچ استفاده میکنند، یکی برای ارسال فرکانس و دیگری برای دریافت سیگنال‌های بازتابی. سیم پیچ ارسال کننده یک فرکانس رادیویی را ارسال میکند که باعث ایجاد یک میدان مغناطیسی میشود. وقتی این میدان مغناطیسی با یک هدف فلزی برخورد میکند، باعث ایجاد یک میدان مغناطیسی جدید میشود که سیگنال بازتابی را ایجاد میکند. سیم پیچ دریافت کننده سپس این سیگنال بازتابی را دریافت میکند. این سیگنال بازتابی می‌تواند اطلاعات مفیدی در مورد نوع و اندازه هدف فلزی ارائه دهد. برخی از فلزیاب‌های VLF حتی می‌توانند انواع فلزات مختلف را تفکیک کنند (چون فلزات مختلف مثل آهن و طلا اختلاف فازهای متفاوتی به هنگام القاء تولید می کنند و به این ترتیب فلزیاب می تواند بطور تقریبی نوع فلز مدفون شده را تشخیص دهد). این اطلاعات معمولاً به صورت یک سیگنال صوتی یا تصویر به اپراتور نشان داده میشود. تفاوت فلزیاب پالسی با فرکانسی در نحوه ارائه اطلاعات به اپراتور در این است که مدل های بوقی بیشتر از سیستم VLF استفاده میکنند و فلزیاب های تصویری از سیستم PI.
مزایای فلزیاب های VLF
- تشخیص دقیق تر فلزات: فلزیاب VLF به دلیل ماهیت و سیستک کارکرد متفاوت می‌توانند فلزات کوچک تر را با دقت بیشتری تشخیص دهند. البته باید متذکر شویم که این دقت در اعماق بالای یک متر بسیار کاهش پیدا میکند.
- سیستم تفکیک دقیق تر: سیستم تفکیک این دسته از فلزیاب ها دارای دقت و اعتماد پذیری بیشتری است و در اکثر مواقع میتوان به نتایج ارائه شده اعتماد کرد.
- قیمت پایین: قیمت این دستگاه ها در مقابل فلزیاب های پالسی کم تر است و برای کاوشگران مبتدی و تازه کار از ارزش خرید بسیار بالایی برخوردار هستند.
معایب فلزیاب های VLF
- حساسیت بیشتر به خاک معدنی: فلزیاب VLF به خاک دارای کانی های معدنی حساس‌تر است و ممکن است در چنین مناطقی عملکرد ضعیف تری داشته باشند.
- عمق کاوش کمتر: عمق کاوش این دسته از فلزیاب ها ماکسیمم 1.5 متر است و در اعماق بالاتر از آن نمیتوان به آنها اعتماد زیادی کرد.
- تشخیص ضعیف در پیدا کردن طلا: فلزیاب های VLF در صورت عدم تلفیق با تکنولوژی های دیگر در پیدا کردن طلا ضعیف هستند.
سخن پایانی
در نهایت، انتخاب بین فلزیاب پالسی و فرکانسی بستگی به نیازها و شرایط خاص شما دارد. اگر به دنبال فلزیابی هستید که به عمق بیشتری برسد و کمتر به خاک معدنی حساس باشد، فلزیاب پالسی ممکن است گزینه بهتری باشد. اما اگر به دنبال فلزیابی با تشخیص دقیق فلزات و توانایی تفکیک بین انواع مختلف فلزات در عمق پایین هستید، فلزیاب VLF گزینه بهتری است.
