تومولوس تپه یا گورپشته چیست

تومولوس تپه

کدام تومولوس تپه یا گورپشته دارای گنج است؟

تومولوس در واقع جمع کلمه تومولی است و در فارسی به آن گورپشته گفته میشود. تومولوس تپه ای خاکی یا سنگی است که بر روی گورستانی باستانی قرار گرفته‌است. گورپشته‌ها در سراسر جهان یافت می‌شوند. به گورپشته‌های سیبری و روسیه اصطلاحاً کورگان گفته می‌شود. گورپشته‌های کاملاً سنگی را سنگ‌چین می‌گویند. تومول ها اغلب بر اساس شکل ظاهری بیرونی شان دسته بندی می شوند. از این حیث، بارو بلند یک تومول طولانی است که معمولاً در بالای چندین گور مانند قبرهای گذرگاهی ساخته می شود. بارو گرد یک تومول گرد است که معمولاً در بالای محل تدفین نیز ساخته می شود. ساختار داخلی و معماری باروهای بلند و گرد دارای طیف وسیعی است. طبقه بندی فقط به شکل ظاهری خارجی اشاره دارد. در پست جدا در مورد تپه های گنج دار توضیح داده ایم که مطالعه آن به همه عزیزان توصیه میشود.

یک باور بسیار غلط که در بین بسیاری از کاوشگران ایرانی دیده می‌شود این است که هر تپه ای که دارای ظاهری متفاوت با سایر تپه‌های منطقه مورد نظر باشد را تحت عنوان تومولوس تپه در نظر می گیرند و اعتقاد دارند که در آنجا دفینه وجود دارد اما این باور کاملاً اشتباه است و تپه های گنج دار در ایران دارای سایز کوچکتر و ساختاری کاملا متفاوت میباشند.این نوع از تپه ها در ایران باستان زیاد متداول نبوده و به تعداد بسیار اندکی یافت می شوند از این رو باید توجه داشت که هر تپه ای که در فلات ایران یافت می شود حتی اگر دارای ظاهری متفاوت باشد و احتمال دست ساز بودن آن از روی شکل ظاهری زیاد باشد، احتمال کمی وجود دارد که با یک تومولوس تپه روبرو باشیم. به صورت کلی در آسیا فقط در کشور های ترکیه ، آسیای میانه ، هند ، پاکستان ، ژاپن ، چین و اسرائیل تومولوس تپه پیدا شده است.

روش دفن کردن در تومولوس تپه متفاوت بوده و یک گورپشته ممکن است شامل یک دلمن (یک مقبره بزرگ سنگی با یک سنگ مسطح بزرگ که بر روی سنگ های قائم گذاشته شده است که عمدتاً در بریتانیا و فرانسه یافت شده) ، یک کیست (تابوت یا اتاق دفن باستانی که از سنگ یا درخت توخالی ساخته شده است)، یک محفظه سردخانه،یا یک قبر اتاقی باشد.

بارزترین بقایای باستان شناسی مرتبط با سکاها تپه های تدفین بزرگ است که برخی از آنها بیش از 20 متر ارتفاع دارند که بر روی کمربندهای استپ اوکراین و روسیه پراکنده شده و به صورت زنجیره ای بزرگ برای کیلومترها در امتداد برآمدگی ها و حوضه های آبریز گسترش یافته اند. از آنها درباره زندگی و هنر سکاها چیزهای زیادی آموخته شده است. آنها نوعی تومولوس هستند که به آنها کورگان میگویند. قدیمی ترین کورگان ها مربوط به هزاره چهارم قبل از میلاد در قفقاز است و محققان آن را با هند و اروپایی ها مرتبط می دانند. کورگان ها در دوران انئولیتیک، برنز، آهن، باستان و قرون وسطی ساخته شده اند و سنت های باستانی هنوز در جنوب سیبری و آسیای مرکزی فعال است.

ساختار تومولوس

در زیر نحوه ایجاد یک تومولوس اولیه و ساده را مشاهده میکنید:

Tumulus-architecture
Tumulus-architecture

دستیابی به دفینه تومولوس بسیار سخت و زمانبر و هزینه بر می باشد چرا که از تونلهای بسیار سخت باید عبور کنید تا به هدف برسید تونل های پیچ در پیچ و گمراه کننده  و بعضا با تله های مختلف به همین دلیل دانستن شماتیک و نقشه راه و مدل های این تپه ها از اهم واجبات در این کار می باشد.

نحوه تشخیص تومولوس از دیگر تپه ها :

  • از کنار تومولوس ها معمولا چشمه، نهر و رودخانه میگذرد که این قضیه به قوانین تدفینی و در دسترس بودن آب جهت ساخت تومولوس برمیگردد.
  • معمولا در سطح بلند، مشرف به دره و دشت ساخته میشوند، این بحث نشان از احترام به فرد متوفی بوده و از طرفی برای جلوگیری از غارت تومولوس توسط عوامل غریبه میباشد.
  • عبادتگاهای تخریب شده ای مانند صومعه، کلیسا و کنیسه در نزدیکی آن است که اشاره به قدمت تومولوس، ارزش مقبره و اهمیت مذاهب در دوران باستان را دارد.
  • سفال های منقوش، خاکستر، کاشی های رنگی و انواع آجرهای شکسته کنار و بر روی تومولوس قرار گرفته اند که نشان از قدمت مقبره میدهند.
  • سنگ های غریب، تراش خورده و درختان کُهن در کنار آن هستند که تا به کنون همواره نمادی از قبور بوده اند و در قبرستان ها به کار رفته اند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.
برای ادامه، شما باید با قوانین موافقت کنید

keyboard_arrow_up
تماس با واحد فروش