تک سنگ غریب و اهمیت آن در دفینه یابی
برای شناسایی “تک سنگ غریب” باید به چند ویژگی کلیدی توجه کرد:
- انزوا: سنگ باید تنها باشد و هیچ سنگ دیگری در شعاع 400 تا 1000 متری آن وجود نداشته باشد.
- موقعیت جغرافیایی: معمولاً نزدیک چشمه‌ها، راه‌های مالرو، یا درختان کهنسال یافت می‌شود.
- ویژگی‌های ظاهری: رنگ یا ماده سنگ باید با محیط اطراف متفاوت باشد.
- نشانه‌ها: ممکن است حکاکی‌ها، حفره‌ها (جوغن)، یا اشکالی روی سنگ وجود داشته باشد که جهت یا فاصله گنج را نشان می‌دهد.
اولین قدم، جستجو در مکان‌های نامتعارف و دور از سایر سنگ‌ها است. این سنگ‌ها از نظر شکل، اندازه یا جنس از سایر سنگ‌های منطقه متمایز هستند. در بسیاری از مواقع، تک سنگ‌های غریب به دلیل جنس خاص خود، مانند سنگ‌های مقاوم‌تر یا نادرتر در آن منطقه، به چشم می‌آیند. علاوه بر این، ممکن است در کنار این سنگ‌ها نشانه‌هایی مانند حکاکی‌ها، جوغن‌ها (حفره‌های کوچک)، یا نمادهایی وجود داشته باشد که نشان‌دهنده کاربرد خاص آن‌ها در گذشته باشد. برای شناسایی دقیق‌تر، باید سنگ‌های اطراف را نیز بررسی کرد و مطمئن شد که هیچ سنگ مشابه یا مشابهی در فاصله‌های نزدیک به آن وجود ندارد. علاوه بر ویژگی‌های ظاهری، توجه به موقعیت جغرافیایی سنگ نیز اهمیت دارد؛ تک سنگ‌های غریب معمولاً در مکان‌هایی قرار می‌گیرند که از نظر استراتژیک اهمیت دارند، مانند نزدیکی به منابع آب، مسیرهای تجاری یا مکان‌های مذهبی.
جنس و اندازه تک سنگ غریب
رایج‌ترین جنس‌های این سنگ‌ها عبارتند از:
- سنگ آهک: این نوع سنگ به دلیل نرمی و قابلیت حکاکی آسان، برای ایجاد علائم و نشانه‌ها بسیار مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
- سنگ آذرین: سنگ‌های آذرین مانند گرانیت و بازالت به دلیل سختی و مقاومت بالا، برای ایجاد نشانه‌های دائمی و پایدار مورد استفاده قرار می‌گرفته‌اند.
- سنگ رسوبی: سنگ‌های رسوبی مانند ماسه‌سنگ و کنگلومرا به دلیل تنوع رنگ و بافت، برای ایجاد نشانه‌های متمایز و قابل تشخیص مورد استفاده قرار می‌گرفته‌اند.
- فلز: در برخی موارد، “تک سنگ غریب” ممکن است از جنس فلزاتی مانند طلا، نقره، یا برنز باشد. این نوع سنگ‌ها معمولاً نشان‌دهنده دفینه‌های ارزشمند و مهم هستند و بسیار بسیار کم دیده شده اند.
در بین برخی کاوشگران معمول است که فقط به سنگ هایی سنگ غریب میگویند که 1-3 متر باشند اما به صورت کلی سنگ‌هایی با اندازه کوچیک‌تر تا 50 سانتی‌متر هم به عنوان سنگ غریب و نشانه به کار میرفته است. مهم این است که سنگ “غریب” به نظر بیاید، یعنی چیزی که جلب توجه کند و طبیعی به نظر نرسد. به زبان ساده تر سنگی که خیلی بزرگ‌تر یا کوچک‌تر از سنگ‌های اطرافش باشد و به نظر بیاید که به‌صورت عمدی آنجا قرار گرفته است.
بسته به موقعیت، این سنگ می‌تواند معانی مختلفی داشته باشد:
- اگر نزدیک راه مالرو باشد، ممکن است راهنمایی برای مسیرهای تجاری باشد و خراش‌های اطراف آن جهت را نشان دهد.
- اگر نزدیک چشمه باشد و با راه مالرو مثلث تشکیل دهد، تفسیر متفاوتی دارد و یک نشانه مکمل است.
- اگر نزدیک قبرستان‌های گبری باشد، ممکن است به قبرهای ارزشمند اشاره کند، معمولاً در جهت شرق-غرب و جایی که سایه سنگ می‌افتد.
- وجود حفره (جوغن) روی سنگ نشان‌دهنده هدف مستقیم روبروی آن است، با فاصله‌ای که از بالای سنگ تا حفره اندازه‌گیری می‌شود.
