کاربرد و مفهوم سنگ دو تکیه یا دوشاخ چه بوده است؟
به صورت کلی سنگ دو تکه در دفینه یابی که به سنگ دوشاخ هم معروف است برای سه منظور مختلف به کار برده میشده است. مواردی که ارتفاع آن بین یک تا دو متر و نیم باشد به عنوان نشانه برای دفینه گذاری و در مواقعی که ارتفاع تکه ها کمتر از نیم بوده است کاربرد جهت یابی و در مواردی که بیش از سه متر بوده است علاوه بر جهت یابی برای مراسم های مذهبی و آئینی به کار میرفته است.
یکی از نشانه هایی که هم در مناطق کوهستانی و هم در مناطق بیابانی و نیمه بیابانی مهم است سنگ دو تکه یا همانطور که در بین کاوشگران معروف است سنگ دو شاخ است. اشتباه رایجی که در بین کاوشگران به وفور مشاهده میشود این است که سنگ دو تکه را نشان آخر میدانند و معتقد هستند که دفینه در زیر سنگ قرار دارد. سنگی که از وسط نصف شده را در صورتی میتوان سنگ دو شاخ نامید که ارتفاع هر تکه از سنگ بیش از یک متر باشد. سنگی که ارتفاع تکه ها از یک متر کمتر است در دسته سنگ دو شاخ قرار نمیگیرد. پس هر سنگ دو تکه ای در دفینه یابی نشانه گنج نیست و باید دارای یک سری ویژگی های ثابت باشد. علاوه بر ارتفاع جهت قرار گیری تکه بلندتر نیز مهم است و اگر تکه بلند تر سمت راستی باشد باید در سمت راست سنگ به دنبال نشانه های مکمل بود و اگر در طرف چپ باشد باید در طرف چپ سنگ به دنبال آنها بود.
در مواردی که فاصله سنگ ها از یکدیگر به گونه ای است که میتوان از میان تَرَک (شکاف) به سمت دیگر نگاه کرد، باید با دقت بسیاری این کار را انجام داد و به دنبال نشانه های مکمل که در امتداد خط دید شما قرار دارد باشید. این نشانه ها میتواند غار، تل خاک، هواکش و یا یک پلمپ باشد که بسته به محیط قرار گیری سنگ دو تکه متفاوت است. نشانه هایی که در نزدیکی این محل قرا داشته باشند در اولویت هستند اما مواردی از فاصله دور دفینه و سنگ دو شاخ تا یک کیلومتر نیز دیده شده است.
سنگ های دو تکه ای که بسیار بزرگ هستند و ارتفاع هر تکه بیش از 3 متر است فقط کاربرد مذهبی داشته و دیده نشده است که به محل قرار گیری دفینه اشاره داشته باشند. سنگ دوشاخ خوابیده فقط در صورتی قابل اعتنا است که بر روی یکی از تکه ها نشانه و یا سمبلی کنده کاری شده باشد و یا جوغن دایره ای در اطراف آن باشد. دفینه آن در شعاع 15 متری قرار دارد و باید محل مورد نظر را به خوبی جست و جو کرد و دستگاه فلزیاب پالسی بهترین گزینه برای این کار است.