میراث فرهنگی و متولی آن در ایران

پیش از دانستن مدل دستگاه گنج یاب میراث فرهنگی لازم است تا با خود لغت “میراث فرهنگی” آشنا شویم. میراث بر جای مانده از گذشتگان در مطالعهٔ تاریخ بشر مؤثر هستند. حفظ آن‌ها نیازهای گذشتگان را بازگو می‌کند و در پس هر یک داستانی نهفته‌است. از دیدگاهی دیگر حفظ آثار می‌تواند به اعتبارسنجی خاطرات گذشتگان کمک کند. میراث فرهنگی به کلیهٔ آثار باقی‌مانده از گذشتگان گفته می‌شود که دارای ارزش فرهنگی باشد. این آثار می‌تواند دربرگیرندهٔ آثار ملموس (مانند بناهای باستانی) یا آثار ناملموس (مانند آداب و رسوم یک منطقه) باشد که امروزه در حفظ آن برای آیندگان می‌کوشند.

ایران به سبب موقعیت جغرافیایی و بیش از هفت هزار سال تمدن و فرهنگ و نیز تنوع فرهنگی در جغرافیای زیستی خود، یکی از شاخص‌ترین کشورها در حوزه میراث فرهنگی بشری است. سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یک سازمان منحل‌شده در ایران است که در فاصله سالهای ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۸ به ریاست معاون رئیس‌جمهور در زمینه‌های مربوط به آثار تاریخی و باستانی صنایع دستی و گردشگری فعالیت می‌کرد. در تاریخ ۱۴ مرداد ۱۳۹۸ شورای نگهبان با طرح مجلس شورای اسلامی مبنی بر تبدیل این سازمان به وزارتخانه موافقت نموده و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شکل گرفت.

دستگاه گنج یاب مورد استفاده سازمان میراث فرهنگی

کاوشگران زیادی به اشتباه فکر میکنند که سازمان میراث فرهنگی از یک مدل خاص از دستگاه‌های گنج‌یاب برای کاوش‌های باستانی خود استفاده می‌کند در حالی که یک عملیات کاوش دارای جنبه‌های پیچیده و متعددی است و همین عامل سبب می‌شود تا از مجموعه‌ای از دستگاه‌های مختلف استفاده شود. نیاز به بررسی ساختارهای زیرزمینی، ارتعاش سنجی و … کارشناسان این سازمان را مجبور به استفاده از دستگاه های متنوعی میکند. این کارشناسان برای بررسی ساختار های زیر زمین معمولا از دستگاه‌ جی پی آر شرکت Radarteam سوئد بهره می‌برند. این دستگاه در دو مدل COBRA PLUG-IN GPR و COBRA WIRELESS GPR عرضه میشود و استفاده از آن مستلزم داشتن تخصص در دانش زمین شناسی است.

پس باید متوجه شده باشید که هیچ کمپانی آمریکایی دستگاهی با نام گنج یاب کبری ندارد و این دستگاهی که به اسم گنج یاب در بازار به فروش می رود در واقع یک دستگاه GPR می باشد که توسط شرکت رادارتیم سوئد، برای بررسی لایه‌های کم‌عمق زمین با امواج الکترومغناطیسی طراحی شده که معمولاً در بازهٔ بسامدی ۱۰ تا ۱۰۰۰ مگاهرتز کار می‌کند و از آن میتوان برای پیدا کردن تونل ها، راهرو ها و مقبره ها استفاده کرد و نه فلزیابی! پس به کار بردن عبارت “دستگاه گنج یاب میراث فرهنگی” برای این دستگاه صحیح نیست.

تکنولوژی جی پی آر دارای کاربرد های مختلف و متنوعی است از جمله:

• محیط زیستی (تعیین موقعیت زباله های خطرآفرین ، تعیین سطح مخازن آبی زیرزمینی و …)
• زمین شناسی و خاک شناسی (شناخت موقعیت حفره ها ، غارها ، آب زیرزمینی ، معادن ، گسلها ، تونلها و …)
• کاربرد های مهندسی (مکان یابی محل استقرار لوله ها ، کابلهای زیرزمینی و … تصویربرداری عمقی و تعیین ضخامت لایه های مختلف روسازی راه های آسفالتی و بتنی و موقعیت فضاهای خالی زیر روسازی)
• کاربرد های نظامی
• کاربرد های باستان شناسی به منظور یافتن راهروها، مقبره ها،  اتاقک ها و ساختارهای باستانی زیر زمین

مهمترین ویژگی های COBRA WIRELESS GPR :

• عملکرد کاملا بیسیم
• انتقال سه گانه فرکانس با آنتن های CBD
• پهنای باند فوق العاده زیاد بین ۵۰ تا ۱۴۰۰ مگاهرتز
• بدون هیچگونه نقطه کور یا نقاط از دست رفته در حین کاوش
• انتخاب اتوماتیک فرکانس بهینه برای اعماق مختلف
• وزن بسیار سبک ۱۵ کیلوگرمی
• دارای تبلت همراه
• قابلیت کار در دمای ۲۰- تا ۴۰ درجه سانتی گراد
• قابلیت کار در محیط مرطوب تا ۹۶ درصد رطوبت
• دارای استاندارد IP68
• دارای سایز 60x52x29 سانتی متر
• دارای باطری Li-Ion با زمان شارژدهی بیش از ۸ ساعت
• قابلیت کارکرد در برف و یخ بدون هیچگونه مشکل
• عمق نفوذ تا ۱۰ متر

بار دیگر متذکر می شویم که این شرکت فقط دارای دو مدل دستگاه معرفی شده در این پست می باشد و تمامی دستگاه های دیگر اعم از فلزیاب کبری ۴۰۰ ، فلزیاب کبرا z21 ، فلزیاب کبری X90 و فلزیاب کبری 4000 همگی جعلی و تقلبی بوده و در بازار ایران و امارات ساخته می‌شوند.

اما همه چیز ساختار های زیر زمین نیست و در بسیاری از موارد نیاز به پیدا کردن اشیاء فلزی است. باید گفت که دستگاه گنج یاب میراث فرهنگی که برای پیدا کردن اشیاء فلزی مورد استفاده قرار میگیرد بسته به شرایط محیط یکی از دو دستگاه فلزیاب اشنایدر و یا لورنز زد 2 است.

1- گنج یاب اشنایدر: در فلزیاب اشنایدر از ۱۶ سنسور FLC 100 ساخت آلمان استفاده می شود که به جرات می‌توان گفت برترین سنسور موجود در این حوزه می باشد و به همین دلیل به پر استفاده ترین دستگاه گنج یاب میراث فرهنگی تبدیل شده است. دیتا های دریافتی از این سنسورها توسط یک نرم‌افزار رابط به تصاویر قابل فهم برای اپراتور تبدیل می شود که بر روی یک لپ تاپ یا تبلت نمایش داده می شود. تصاویر دریافتی حاوی اطلاعاتی همچون شکل حدودی هدف، عمق هدف، ابعاد هدف و جنس آن می باشد و همین اطلاعات کار را برای کارشناسان میراث فرهنگی ساده میکنند و از اتلاف وقت و هزینه کاوش جلوگیری میشود.

ویژگی های فلزیاب Schneider:

• مجهز به حالت تفکبک روی نرم افزار
• قابلیت خوراک دهی
• قابلیت لایو اسکن و لایو ویدئو
• دارای مد اسکن دستی و خطی
• قابلیت شارژ با برق شهری
• دارای سیستم مگنومتر GPR
• عمق کاوش ۱۰ متری در حالت بوقی پالسی
• عمق نفوذ مگنومتر ۳۰ متر، عمق کاوش لوپ ۱۲ متر ، عمق کاوش آنتن ۴۰ متر ، شعاع ۳۰۰۰ متر
• دارای سیستم تفکیک فوق حرفه ای
• قابلیت ارسال چندین سیگنال جهت کاوش طلا در مناطق مختلف در آنتن
• بارور کردن غیر متعارف زمین با استفاده از پراب با قابلیت وصل شدن به زمین
• بهره مندی از ۱۶ سوپر سنسور مگنومتر
• قابلیت حفره زنی و کشف اتاقک ها و راهرو های زیر زمینی
• تخمین عمق و ابعاد هدف با استفاده از چندین روش مختلف
• قابلیت کار با انواع سیستم عامل های مرسوم ( ویندوز ، اندروید ، IOS و … )
• دارا بودن لوپ های مختلف با سایز های مختلف
• دارای سیستم یون یاب
• آموزش کار با فلزیاب رایگان
• برخورداری از ۱ سال گارانتی و ۱۰ سال خدمات پس از فروش

2- گنج یاب لورنز زد 2: فلزیاب lorenz z2 (لورنز زد 2 ) جدیدترین دستگاه از سری فلزیاب های دیپ مکس بوده و در تست های اولیه که توسط متخصصان در محیط های کاوش واقعی انجام شده است توانسته تا عملکرد بسیار خوبی را از خود به جای بگذارد. این دستگاه گنج یاب میراث فرهنگی قادر است تا اهداف زیر زمین را به صورت سه بعدی نمایش دهد و از این حیث در دسته فلزیاب های تصویری قرار میگیرد. ورژن جدید نرم افزار دیتا لوگر که بهبود عملکرد قابل توجهی را نشان میدهد وظیقه تبدیل دیتا های دریافتی به تصاویر سه بعدی را بر عهده دارد. دستگاه فلزیاب LORENZ Z2 بر اساس Pulse GBS بی حرکت (سیستم تعادل زمین) کار میکند که به دلیل استفاده از سیم پیچ های با قطر زیاد و قدرت انتقال بالا، هنگام جستجو در عمق کمک بسیار زیادی به اپراتور میکند.

ویژگی های فلزیاب lorenz z2:

• سیستم کارکرد پالسی پیشرفته (Pulse GBS) برای افزایش عمق قابل دسترس
• اضافه شدن ویژگی PST برای بهبود عملکرد و افزایش عمق قابل دسترس و بهینه سازی برای کار در انواع خاک
• حساس به انواع فلزات از قبیل طلا،نقره،برنز و..
• عملکرد پایدار در زمین های معدنی و نمکی
• 5 متر حداکثر عمق قابل دسترس
• ثبات و پایداری بسیار بیشترنسبت به سایر فلزیاب های مشابه
• پشتیبانی از انواع کویل
• دارای کویل یک در یک برای جست و جوی اهداف در عمق زیاد
• عدم حساسیت به مواد معدنی و کانی ها
• رابط کاربری ساده با صفحه نمایش LCD
• سیستم تفکیک بسیار پیشرفته و دقیق
• هدفون های بسیار باکیفیت استریو
• دارای قابلیت شارژ سریع
• بهره مندی از باطری قابل شارژ با ظرفیت بالا
• پاسخ استاتیکی پایدار در هنگام کشف هدف (صوتی و تصویری)
• قابلیت مشخص کردن نقطه دقیق هدف با فریم
• قابلیت حذف فلزات ریز ناخواسته و سیگنال های خطا و اشتباه
• سرعت بالای پاسخ صوتی با قابلیت تنظیمات مختلف
• قابلیت تعیین نمودار برای تعیین دقیقتر با دیتالاگر
• دارای هشدار اتمام باتری به صورت صوتی
• دارای کویل های ضدآب با طراحی جدید
• طراحی بهتر با مقیاس و حجم کمتر و قدرت نفوذ بیشتر در خاک
• فناوری ارتقا یافته برای کشف طلا و فلزات ارزشمند و معادن
• مجهز به تکنولوژی پیشرفته کنترل قدرت سیگنال و پالس
• مجهز به تکنولوژی پیشرفته تر برای حذف نویزهای مغناطیسی برای کاهش خطا
• مجهز به کنترولر دقیقتر برای نفوذ در اعماق
• دارای تبدیلهای Analog و Digital
• دارای انواع حالات تنظیم برای حذف فلزات آهنی
• مجهز به بدنه فلزی و مقاوم از آلومینیوم با پوشش اکسیدی به کمک فناوری Anodizing
• قابلیت اتصال به کویلهای جدید با طراحی ساختار بهتر
• بهینه سازی شده برای جستجوی دقیقتر در مناطق صعب العبور و دشوار

قوانین حمل و نگهداری فلزیاب از نظر سازمان میراث فرهنگی

حال که با دستگاه گنج یاب میراث فرهنگی آشنا شدید بهتر است تا در مورد قوانین حمل و نگهداری فلزیاب نیز دانش خود را افزایش دهید تا دچار مشکلات حقوقی نشوید. ابتدا باید به این سوال پاسخ دهیم که ” آیا داشتن فلزیاب جرم است یا خیر “. توجه داشته باشید که بر اساس ماده واحد قانون اخذ مجوز برای ساخت، خرید و فروش، نگهداری و تبلیغ استفاده از دستگاه فلزیاب مصوب ۱۵/۱۲/ ۱۳۷۹ مجلس شورای اسلامی و آیین نامه اجرایی آن مصوب ۱۶/۱۲/ ۱۳۸۲ هیات وزیران هر گونه فعالیت در مورد دستگاههای فلزیاب ، معدن یاب ، لزوماً می بایست با مجوز سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری انجام شود.

به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری؛ قوانین حمل و نگهداری فلزیاب و جرایم مرتبط با حفاری غیر مجاز توسط کارشناسان فنی یگان در ۲۱ بند برای اطلاع عموم تهیه شده است که پیشنهاد میشود پست مربوطه را حتما مطالعه فرمایید.